|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
sjèèt zn (ne), mv: sjèète - verklw: sjètsje (e) 1. Staart. Z'eïj sjètsjes in eur ââr. = Ze draagt staartjes in haar haar. E pjèèt eïj ne sjèèt. = Een paard heeft een staart. Ge moet ni paaze da'k et ie bij lâât, ë manneke! Ge meugt gerust zen da da floozeke nog e sjètsje krègt! = Je hoeft zelfs niet te denken, dat ik het hierbij laat! Je kan er van op aan dat dit grapje nog (zware) gevolgen zal hebben! |
sjèèter
zn (ne), mv: sjèèters - verklw: sjèèterke (e)
1. Iemand die iederen uitvraagt en alles tot het laatste (de sjèèt) wil te weten komen.
Die klaan van de gebiere ës nogal ne sjèèter, zënne! = Het dochtertje van de buren stelt voortdurend vragen en wil àlles weten.
Zie ook: vrââgsjèèter
|
sjèffel / sjèffelès zn (een), mv: sjèffels / sjèffelèsse - verklw: sjèffeltsje / sjèffelèske (e) 1. Vrouw die alles langzaam doet, treuzelende vrouw, al sloffende. Da'se zooën sjèffelès de winkel lââte doen! = Hoe komt men op het idee om zo een trage vrouw te laten bedienen in een winkel.
sjèffele ww, verv: sjèffel - sjèffelde - gesjèffeld 1. Sloffen, treuzelen, iets traag doen. 'k Was al e kotier âân 't wachte èn dèn kwam'em âân gesjèffeld, zënne. = Ik wachtte al een kwartier en toen kwam hij traag aangesloft. |
 |
sjèffeleïjr
zn (ne), mv: sjèffeleïjrs - verklw: sjèffelèrreke (e)
1. Man die alles langzaam doet, treuzelaar, man die sloft.
't Ës t'oope da'se diëj sjèffeleëjr bij de brantweer ni wille. = Hopelijk wordt die trage man niet bij de brandweer aanvaard.
 |
sjèfkok zn (ne), mv: sjèfkokke / sjèfkoks - verklw: sjèfkokske (e) 1. Kok, chef-kok, iemand die eten bereidt als beroepsbezigheid. Me gâân een fiëjst doen, mââ me weete nog ni of da me ne sjèfkok of een kookès gâân neeme oem et eete kleïjr te mââke. = We gaan een feest organiseren maar we weten nog niet of we een chef-kok of een traiteur zullen aanspreken voor de bereiding van het eten.
Zie ook: kok. |
sjèmmel
zn (een), mv: sjèmmels
1. Iemand die slentert of treuzelt, die traag gaat of alles traag doet.
A'ze schooën ëtalaazje zie, dèn weür et iniëjns een sjèmmel. = Als ze aangetrokken wordt door de uitstalramen, gaat ze plots trager lopen.
Zie ook: sèmmel, sjèffeleïjr, sjèmmeleïjr.
sjèmmele
ww, verv: sjèmmel - sjèmmelde - gesjèmmeld
1. Slenteren, traag lopen, heel traag iets doen, treuzelen.
Komeïjn kindere! Ni sjèmmele! = Komaan kinderen, niet lanterfanten!
Zie ook: sèmmele, sjèffele.
sjèmmeleïjr / sjèmmelès
zn (een), mv: sjèmmeleïjrs / sjèmmelèsse - verklw: sjèmmelèrreke / sjèmmelèske (e)
1. Treuzelaar, iemand die treuzelt.
Diëj klènste[n] ës e sjèmmelèrreke, mââ ze zisterke ës giëjn sjèmmelès. Da's een rappe. = Het kleinste jongetje is een treuzelaar maar zijn zustertje is géén trage. Dat is een vluggerdje.
Zie ook: sèmmeleïjr / sèmmelès, sjèffel / sjèffelïjr / sjèffelès.
sjèmmelzjoo
zn (een), mv: sjèmmelzjoos - verklw: sjèmmelzjooke (e)
1. Vrouw of meisje die alles heel traag doet, al treuzelende.
Sëch, sjèmmelzjoo, gââde naa bekan komme? = Maak een beetje voort, traag meisje, kom je nu bijna?
 |
sjèn(g)slôôn zn (ne), mv: sjèn(g)slôôns - verklw: sjèn(g)slôônke (e) 1. Ligzetel, fauteuil. [>Fr. chaise-longue] E voelde zen eïjge ni goe èn dââmee ës em wat oep de sjènslon gâân ligge. = Hij voelde zich niet al te best, en daarom is hij even in de fauteuil gaan liggen.
|
| sjepap zn (een), mv: sjepappe - verklw: sjepappeke (e) 1. Ventiel van een band. [>Fr. soupape] Wââr ës't sjepappeke, da'k aaven bant oeppoemp? = Waar is het ventiel, zodat ik jouw band oppomp.
Zie ook: soepap. |
 |
sjètsbiëjn
zn (et), mv: sjètsbiëjne (zelden) - meestal verklw: sjètsbïjntsje (e)
1. Staart- of stuitbeen, samenstelling van beentjes die de staart vormen.
'k Von da ni plëzant da ge mene stoel ët wëggetrokke, want 'k zèn rècht oep me sjètsbïjntsje gevalle, èn 'k moet a ni zëgge oe ziëjr da da doe, zeeker? = Eigenlijk was het helemaal niet grappig om mijn stoel weg te trekken, want ik ben op mijn stuitbeen terechtgekomen, en ik hoef je zeker niet uit te leggen dat het pijn doet?
|
sjik bijv nw, tvgl: sjik - sjikker - sjikst 1. Mooi. [>Fr. chique] E sjik oïjs më sjikke meebele. = Een mooi huis met mooi meubilair.
zn (een), mv: sjikke - verklw: sjikske (e) 2. Oorspronkelijk kauwtabak. Nu alles waarop gedurende langere tijd gekauwd wordt, kauwgom. Noenkel Zjef aa altij ne zak toebak bij oem een sjik te drôô. = Nonkel Jozef had altijd een zak pruimtabak bij.
3. Ook figuurlijk. Da krègde veu ne frang èn een sjik! = Dat krijg je bijna gratis.
|
 |
 |
sjikkee zn (de), mv: - 1. Vals vertoon, voorwendsel, vertoon. [>Fr. chique] Dèlleft was meschin wââ, èn de rëst was sjikkee. = De helft was misschien waar, en de rest was allemaal voorwendsel. Veel sjikkee in e klaa strotsje. = Veel bluf, maar eigenlijk leven ze gierig.
2. Wordt echter ook gebruikt om de meer gegoeden aan te duiden, de welgestelden, de rijke mensen. In Willebroek ës er ni[j] ëcht ne kottee wââda de sjikkee weünt. = In Willebroek is er niet echt een buurt waar alleen de meer gegoeden wonen. |
 |
sjikkelët zn (ne), mv: sjikkelëtte 1. Kauwgom. [>Eng. chiclet] d'Amerikââne[n] ëmme[n] ons van den Deüts bevrijd, mââ z'ëmme sjikkelët achter gelââte. = De Amerikanen hebben ons bevrijd van de Duitse bezetting, maar ze hebben ons kauwgom leren kennen.
sjikkeneere / sjikkoneere ww, verv: sjikkeneer - sjikkeneerde - gesjikkeneerd of sjikkoneer - sjikkoneerde - gesjikkoneerd 1. Steeds vitten en negatieve opmerkingen op iemand maken, waardoor deze laatste gewoonlijk heel nerveus wordt. Ontevredenheid of kritiek uiten. [>Fr. chicaner] [>Nl. sikkeneurig] Naa zèn'ek da muug, më altij[d] oep mij te zitte sjikkeneere! = Nu ben ik het beu dat je altijd op mij zit te vitten.
|
sjikkeneur / sjikkoneur
zn (ne), mv: sjikkeneurs / sjikkoneurs - verklw: sjikkeneürreke / sjikkoneüreke (e)
1. Vitter, iemand die op alles kritiek levert of opmerkingen maakt, iemand die nooit tevreden is, criticaster. [>FR. chicaner]
Aa'k geweete da gij zooëne sjikkeneur wort, dèn aa'k nooët më[j] aa getraat! = Had ik geweten dat jij zo een vitter was, dan was ik nooit met jou getrouwd!
sjimik
zn (de), mv: -
1. Verzamelnaam voor chemische stoffen of producten die chemisch werden bewerkt. [>Fr. chimique]
Veel grunte die g'in de winkel keüpt zien er wël goe[d] oïjt, mââ da komt dikkels deu de sjimik diëj ze gebroïjke. = De groenten die je in sommige winkels koopt zien er dan wel goed uit, maar vaak is dat het gevolg van de chemische middelen die worden gebruikt (bij de teelt).
2. Manier om een smaak aan te duiden van iets wat men niet lekker vindt.
Ik drink geïjre e likeürreke, mââ't geen da gij dââ pakt, da vinne'k ik persies sjimik. = Ik drink graag zoete likeur, maar wat jij daar drinkt, vind ik te chemisch smaken.
sjippoteere
ww, verv: sjippoteer - sjippoteerde - gesjippoteerd
1. Knutselen, frutselen. [>Fr. chipoter = ergens over zeuren of klagen]
Wa zitte dââ naa wee te sjippoteere? Ne vlieger? Èn paasde dat em gââ vliege? = Wat zit je daar nu weer in mekaar te knutselen? Een vlieger? En geloof je dat hij zal vliegen?
sjmink
zn (-), geen mv
Zie: smink.
 |
sjoe zn (ne), mv: sjoes - verklw: sjoeke (e) 1. Troetelnaam: schat, lieveling. [>Fr. chou] Gij zè mijne[n] bëste sjoe. = Jij bent mijn allergrootste lieveling. Het woord sjoe wordt in Willebroek (en heel Klein Brabant) nogal vaak gebruikt, zowel te pas als te onpas.
Zie ook: sjoeter.
Verklw: sjoeke. 2. Langwerpig en hol gebak dat gevuld wordt met patisseriecrème of slagroom. Bovenop komt een laagje chocolade- of mokkaglacé. [>Fr. chou, éclair] 's Meündags eïj de pattesjee vèsse sjoekes. = 's Maandags heeft de patissier verse soezen, éclairs. |
sjoefele
ww, verv: sjoefel - sjoefelde - gesjoefeld
1. Marchanderen, op een eerder bedenkelijke manier goederen proberen te verhandelen.
Më wa stââde naa wee te sjoefele? = Wat probeer je nu weer aan de man te brengen?
sjoeter
zn (e), mv: sjoeters - verklw: sjoeterke (e)
1. Troetel- of lievelingsnaam.
Sëch sjoeterkes, moete gèlle giëjn bees ëmme? = Zeg lieverds, willen jullie een snoepje?
Zie ook: sjoe.
sjoggeleere
ww, verv: sjoggeleer - sjoggeleerde - gesjoggeleerd
1. Spelen met een kind, ravotten. [>Fr. jouer?]
Gââ naa mââ wa boïjte sjoggeleere, dèn slopte strak goe. = Ga nu buiten maar wat ravotten, dan slaap je straks vast.
 |
sjokkelat zn (de), mv: - 1. Chocolade. [>Nl. chocolade] In de sjokkelat van Zjaak zââte vruuger beelekes. = In de verpakking van de repen chocolade van Jacques vond je vroeger prentjes. Më Pââse krègt iederiëjn sjokkelatte[n] aare. = Met Pasen krijgt iederen chocolade eieren. |
sjokkelattekaffee
zn (de), geen mv: -
1. Cacaodrank, drank gemaakt van warme of koude melk met chocolade of cacao er in opgelost, chocomel.
As de kindere va me zuster sondochs bij mij zèn, kan ek eule giëj greüter plëzier doen as më sjokkelattekaffee më korèntebrooët. = Als op zondag de kinderen van mijn zuster op bezoek zijn, kan ik hen niet meer plezieren dan met warme chocolade en kramiek.
Zie ook: kakkejoo.
sjokkele
ww, verv: sjokkel - sjokkelde - gesjokkeld
1. Niet stil zitten, steeds bewegen, bv. zitten schommelen met een stoel.
A ge nog veul më diëj stoel zit te sjokkele, gââde nog wël ës achterooëver valle. = Als je nog lang met die stoel schommelt, val je nog wel eens naar achteren.
 |
sjokkoo zn (de), mv: - 1. Chocopasta. [>Nl. choco] A'k ik klijn was beston er alliëjn sjokkoo van Kwattaa, mââ naa ëdde wël ondert mèrreke. = Toen ik een kind was had je uitsluitend chocopasta van het merk Kwatta, maar nu bestaan er zeker honderd merken.
|
sjomakkes(j)oep më sjomakkesaas
zegswijze
1. De naam van een gerecht, bereid door schijven tomaat op te leggen in een mengsel van olie en azijn. Tussen de schijven worden stukjes rauwe ui gelegd. De tomaten moeten helemaal in het mengsel zitten; er wordt nogal veel olie gebruikt.
Deze "sla" werd wel eens op de schenkbank geplaatst in de herbergen. Tussen het drinken door nuttigde men dan wat van de sla, want men zou daardoor "langer nuchter" blijven.
|
sjossetijt zn (de/een), mv: sjosetijte - verklw: sjossetètsje (e) 1. Vereniging, sociëteit, vennootschap, genootschap, gezelschap. [>Fr. société] Alle jââre mê twiëjde sinksendag gââ me më de sjossetijt nââ de ziëj. = Elk jaar opnieuw gaan we op Pinkstermaandag met het genootschap naar de kust.
Zie ook: sosjetijt. |
 |
sjot
zn (ne), mv: sjotte
1. Stamp. [>Nl. shot]
Imant ne sjot in ze'nen inkpot geeve, dat'em al schrijvende veütsleüpt. = Iemand een stamp tegen zijn achterste geven, op een manier dat hij het niet meer zal vergeten.
 |
sjotte ww, verv: sjot - sjotte - gesjot 1. Stampen. [>Nl. shotten] Ge moet ës teege[n] aave klaane zëgge dat'em nemiëj nââ de mènse mag sjotte. = Je moet je kind afleren naar de anderen te stampen.
2. Voetbal spelen. E zondag moet'ek gâân sjotte; 'k stâân in de gool. = Nu zondag moet ik voetbal spelen, ik ben doelwachter. |
| sjotter zn (ne), mv: sjotters - verklw: sjotterke (e) 1. Voetballer. [>Nl. shotten] Èn ofda't naa reïjgent of ni, 't sondochs stâân die sjotterkes oep 't plaan. = Regen of niet, maar de jonge voetballers spelen elke zondag.
|
 |