Fabriekstraat - Louis De Naeyer

WILFABRI_LDN_003_1

±1860

Zicht op de gebouwen van de papierfabriek De Naeyer, enkele jaren na de oprichting.

Bron: 't Vaartland (1973 - nr. 1)

najaar 1900

Foto van de fabriek, gemaakt van op de kalkberg (zie leuning links op de foto).

Bron: ?

najaar 1901

Foto van de fabriek, meer dan waarschijnlijk ook van op de kalkberg gemaakt.

Bron: Nels - Brussel

7 april 1902

Zicht op de achterkant van huizen gelegen aan de intussen verdwenen Nijverheidsstraat, met daarachter de schouwen en gebouwen van de fabriek van Louis De Naeyer.

Rechts op de achtergrond de kalkberg met bovenop het paviljoen.

Bron: Edit. Thomas Baggerman

De fabriek gezien vanuit het oude gemeentehuis van Blaasveld.

Op de achtergrond de nog kale kalkberg.

Bron: "Beelden van toen", Staf Willems, uitg. Het Streekboek, Nieuwkerken-Waas, 1987

september 1903

Zicht op de fabriek van De Naeyer en achteraan de kalkberg.

Deze foto is waarschijnlijk gemaakt vanop de kerktoren in Blaasveld. In dat geval is linksonder op de foto de Mechelsesteenweg te zien.

Bron: edit. Thomas Baggerman

augustus 1904

Zicht van op de kalkberg op de fabriekshallen - de watertoren is in opbouw.

Bron: Edit. Thomas Baggerman

De fabriek - die in 1862 opgestart werd - breidde zich snel uit.

Deze kaart geeft een panoramisch zicht - genomen vanop de kalkberg - op de fabriek rond 1900.

Let op de vele schouwen en op de watertoren die juist in opbouw is.

In het arbeidersjargon sprak men van de "jadodo", een verbastering van het Frans "château d'eau".

Bron: "Beelden van toen", Staf Willems, uitg. Het Streekboek, Nieuwkerken-Waas, 1987

april 1905

Een deel van de fabriek van De Naeyer - let op het onderschrift, dat al "Usines Vve Louis De Naeyer" vermeldt. De foto werd dus gemaakt nà het overlijden van Louis De Naeyer.

Waarschijnlijk is deze foto gemaakt van in de crèche op de Mechelsesteenweg, en zie je een deel van de tuin / het park achter de crèche.

Uiterst rechts zie je nog het paviljoen bovenop de kalkberg.

Bron: edit. Thomas Baggerman

woningen in de Nijverheidsstraat (rechts op de foto).

Bron: TS-VRTL (2011 - nr 3, "Herinnering aan de papierfabrieken Louis De Naeyer", Gust Van Auwenis)

± 1905

Foto van de fabriekshallen - gemaakt van op de kalkberg. Op de voorgrond zie je het pad in de buurt van het paviljoen op het hoogste punt van de kalkberg.

Bron: ?

Late najaar 1908

Gebouwen en watertoren van de fabriek Louis De Naeyer, gezien van op het pad naar het paviljoen bovenop de kalkberg.

Bron: ?

In den beginne produceerde de fabriek 8000 kg papierdeeg per dag, maar 10 jaar later overschreed ze de 40000 kg.

Tijdens de Frans-Duitse oorlog van 1870 - toen er stroschaarste optrad - beproefde Louis De Naeyer (met succes trouwens) het vervaardigen van papierdeeg uit naaldhout.

Dit geschiedde volgens het soda-procédé.

Hij gaf er zich rekenschap van dat het Mitscherlichsysteem, waarbij het hout werd gekookt door middel van calciumbisulfiet, een grotere toekomst voor zich had.

In 1888 schakelde hij over naar dit systeem.

Bron: "Willebroek in oude prentkaarten", Karel De Decker, Europese Bibliotheek, Zaltbommel (NL), 1976

augustus 1907

Zicht op de achtergevel van huizen aan de verdwenen Nijverheidsstraat, met daarachter de fabrieksschouwen en rechts de kalkberg met het prominente paviljoen.

De arbeiderswoningen aan de Nijverheidsstraat zullen later verdwijnen, als de fabriek moet worden uitgebreid en nieuwe aterliers nodig zijn.

De foto werd meer dan waarschijnlijk gemaakt van op een verdieping van de crèche.

Bron: edit. Thomas Baggerman (zie hieronder)

7 augustus 1910

Dezelfde postkaart als erboven, maar dan anders gedateerd.

Bron: edit. Thomas Baggerman

april - mei 1915

Zicht op de huizen aan de Mechelsesteenweg en de gebouwen van de papierfabriek. Rechts vooraan zie je de crèche.

Vóór de crèche staat het standbeeld van Louis De Naeyer, dat op 17 september 1905 officieel warde onthuld.

Helemaal achteraan op de foto de kalkberg en het paviljoen erbovenop. Intussen is er ook al meer begroeiïng op de kalkberg.

Vraag: van waar werd deze foto gemaakt? Duidelijk van op grotere hoogte, maar niet van op de kerk van Blaasveld...

Bron: Nels - Brussel

september 1906

De muziekschool en de muziekzaal op het fabrieksterrein, opgericht en gebouwd op initiatief van meneer & mevrouw De Naeyer.

Bron: edit. Jos. De Maeyer - Willebroek

Muziekleergangen en ontspanning

Hier kunnen de namen vermeld worden van Willem Broeckmeyer, van Josse Cleymans (beter gekend als "den Do") en ook van C. Bender.

Elke jongeling die in zijn vrije zondagen zich kandidaat stelde voor de muziekleergangen en vervolgens als werkzaam lid van de muziekvereniging Sinte Cecilia, kon op tijd en stond op een bevordering in zijn fabrieksafdeling rekenen, zo hij eveneens geslaagd was in de opgelegde proeven van de muzieklieer. Gewoonlijk werd de job als ploegbaas en / of brigadier door het personeelshoofd aan voormelde werkkrachten voorbehouden.

Sedert 1868 bestond de Muziekmaatschappij "de Jonge Werklieden van de Fabriek".

Op 6 juni 1906 speelde zij in het park van het kasteel De Naeyer, o.a. het Chinese volkslied bij het bezoek van de Hertog van Tsai-Tshe en de leden van de Chinese Delegatie.

Bovendien werden 's zomers in het park regelmatig concerten ingericht, die heel wat toehoorders trokken.

De muziekvereniging Sinte Cecilia die haar wortels in de gemeente Willebroek had geschoten in het jaar 1804 - aldus geruimer tijd voor de vestiging van de fabrieken De Naeyer - had zich geheel ten dienste gesteld van voormelde firma, dewelke optrad als haar beschermheer.

Lees het volledige artikel in de Willebroekse Kronieken (zie brongegevens hieronder)

Bron: Willebroekse Kronieken, "Het burgerlijk Gods- en Gasthuis Hospice Louis De Naeyer te Willebroek, Frans Verbraeck, 1984, nr. 3)

september 1906

De bureelgebouwen aan het kanaal, zowel zwart-wit als op een ingekleurde postkaart

Bron: Edit. Jos. De Maeyer, Willebroeck

december 1906

De scheepvaart op het kanaal, net voor de kantoorgebouwen van de firma De Naeyer.

Bron: SBP

9 december 1906

De muur voor het kantoorgebouw van de firma Louis De Naeyer.

Bron: S.B.P. - Brussel

Vóór de hoofdingang staan de kinderen klaar met het eten voor vader (en moeder) die bij De Naeyer werken.

Let op de kledij. De klompenmakers zullen vroeger goede zaken gedaan hebben.

De toegang tot de fabriek was hermetisch gesloten. Binnenloeren was onmogelijk.

Pas veel later werd de muur vervangen door het nog bestaande traliewerk.

Bron: "Beelden van toen", Staf Willems, uitg. Het Streekboek, Nieuwkerken-Waas, 1987

17 december 1908

De hoofdingang van het bureelgebouw.

Bron: ?

Het bedrijf kwam na zijn (Louis De Naeyer) dood in handen van zijn echtgenote en haar medevennoten.

Bron: TS-VRTL (2011 - nr. 3, "Herinnering aan de papierfabrieken Louis De Naeyer", Gust Van Auwenis)

17 december 1908

De ingang naar de fabrieken. Het gebouw uiterst links op de achtergrond is waar de muziekschool gevestigd is.

Bron: ?

Louis De Naeyer bouwde de ene kookketel na de andere, waardoor hij de productie in 50 jaar wist op te drijven tot 70000 kg per dag!

In 1874 werd met de papierfabricatie begonnen. De dagelijkse productie bedroeg aanvankelijk 4 tot 5 ton.

In 1876 bouwde hij de eerste buizenstoomketel die zijn naam droeg. Hij bouwde hem voor zijn eigen fabriek, waarna hij hem uitvoerde naar alle werelddelen.

Twee oorlogen sloegen nadien een hele reeks plannen stuk. Telkens diende men opnieuw te beginnen. Telkens werd heropbouw met volle kracht aangevat.

Bron: "Willebroek in oude prentkaarten", Karel De Decker, Europese Bibliotheek, Zaltbommel (NL), 1976

29 mei 1910

Twee afbeeldingen van het gebouw waar de muziekschool en de muziekzaal gevestigd zijn, één in traditioneel zwart wit, en eronder een ingekleurde versie.

Bron: ?

De koninklijke harmonie "Sinte Cecilia", die in 1804 door een stel vastberaden mannen werd gesticht, kreeg in de loop van haar geschiedenis koene leiders, die zich baron Demond de Grimberghe, notaris Eduard Peeters, Americ Peeters en notaris Robert Peeters lieten noemen, ook al werden die op een unieke wijze door Louis De Naeyer opgevolgd.

Want wat Louis De Naeyer deed, werd altijd met roffelende trom gedaan.

Wat resulteerde in de muziekzaal, waarin gedurende vele jaren, tal van bekwame muzikanten subliem werden geschoold.

Bron: "Willebroek in oude prentkaarten", Karel De Decker, Europese Bibliotheek, Zaltbommel (NL), 1976

1 oktober 1910

De ingang naar de fabriek langs de zijde van het kanaal. Er is zelfs een spoor aanwezig dat goederen van en naar de kanaalboord kan brengen.

Het gebouw links op de foto is de muziekschool / muziekzaal.

Bron: impr. Thomas

De fabriek van Louis De Naeyer was uitermate ideaal gelegen. Vlak bij de vaart en bij dat zo fraaie sas, met later (in 1871) de spoorlijk Mechelen-Terneuzen in de onmiddellijke buurt.

De mensen werkten er graag.

De lonen lagen er hoger dan deze van de knechten en meiden, die de boer opgingen, want die werden in evenredigheid met de prijs van een volle liter melk (waarvoor men in 1860 0,15 frank moest betalen) voor hun dagelijkse slameur vergoed.

Al wipten die later, toen de fabriek in volle expansie was, van de boer naar De Naeyer over.

Bron: "Willebroek in oude prentkaarten", Karel De Decker, Europese Bibliotheek, Zaltbommel (NL), 1976

28 oktober 1912

De stroomafwaartse ingang van het oude sas in Willebroek centrum, met daarachter de woningen, voordat je verder naar links aan het bureelgebouw van de firma De Naeyer komt.

Bron: edit. Jos. De Maeyer (?) - Cuykens

21 augustus 1914

Vlakbij de muziekschool van De Naeyer, is de ingang van het park, waar ook het kasteel De Naeyer gelegen is.

Bron: ?

13 augustus 1915

Zelfde foto als deze van 17 december 1908.

Bron: ?