Fabriekstraat - Louis De Naeyer

WILFABRI_LDN_006

3 december 1860

1863

24 juni 1865

12 april 1866

30 oktober 1866

3 september 1867

1874

30 oktober 1875

31 december 1875

1876

3 januari 1882

5 maart 1885

5 mei 1888

1889

23 juli 1893

1895

30 november 1897

1899

In 1888 werd er (inderdaad) geschiedenis geschreven. Op 5 mei treedt de wet op de arbeidsinspectrie in voege.

De regering had in de troonrede van 1886 gesteld dat een wettelijke bescherming van de arbeiders noodzakelijk was geworden om de misbruiken van de economische vrijheid tegen te gaan. Deze positiebepaing - die breekt met de liberale principes - volgde op een lange periode van onrust met stakingen en betogingen.

Een paar maanden later - op 7 juni - verscheen het eerste nummer van Het Laatste Nieuws, dat vooral de volksklasse wil bereiken, al onthaalt de Vlaamse Liberale intellectuele bourgeoisie het minder vrijzinnige dagblad met weinig enthousiasme.
Op 4 juli verscheen de eerste editie van de Moniteur Belge met een Nederlandstalige rubriek, en in oktober van datzelfde jaar wordt de uitgave voorzien van bankbiljetten met Nederlandstalige vermeldingen.

Bron: "Louis De Naeyer, een monument" (Karel De Decker, Uitg. Gemeentebestuur van Willebroek, 2005)

Om de geestegesteldheid - die er in 1893 te Willebroek heerste - te schetsen, namen we een artikel over uit het katholieke dagblad "De Mechelse Courant" van 23 juli 1893

...

Groot schandaal te Willebroeck

De gemeente Willebroeck is verleden zondag het tooneel geweest van een ongehoord schandaal, door de socialisten verwekt.

Verleden zondag, ten 2 1/2 ure namiddag, moest in deze gemeente de begrafenis plaats hebben van een ongehuwd werkman, Lod. (Lodewijk) Isenbaert, oud 37 jaren.
...

De geuzen van Willebroeck hadden door hun orgaan De Gazet van Willebroeck laten weten, dat de begrafenis van Lod. Isenbaert burgerlijk zou wezen en hadden terzelfdertijd hunne vrienden van Boom, Mechelen, enz. opgeroepen.
...

Er is maar één stem te Willebroeck om het schandaal door de socialisten gepleegd, af te keuren en om de heer burgemeester De Naeyer voor zijne deftige en krachtdadige handelswijze te loven.

...

Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie brongegevens hieronder)

Bron: TS-VRTL (2011 - nr. 4, "De sociale ontwikkeling in de papierfabriek Louis De Naeyer, Jean Merckx)

De arbeiders van de pepierfabriek De Naeyer anno 1895.

Op de tweede rijd, de vijfde persoon van links is August Van Landeghem.

Waarschijnlijk gaat het hier over het personeel van de gieterij, te zien aan de gietvormen links vooraan en de tandwielen.

...

Dat De Naeyer een heftig tegenstander van het socialisme was, werd bewezen door het feit dat hij niet duldde dat zijn arbeiders zich aansloten bij socialistische organisaties.

Zelfs het lezen van socialistische bladen was ten strengste verboden.

De man die later de eerste socialistische burgemeester van Willebroek zou worden, August Van Landeghem, werd aldus betrapt bij het lezen van "Vooruit" en werd op staande voet ontslagen.

...

"Gij Wilt" - aldus De Werker van 24 januari 1892 - "de socialistische werklieden, zij die niet denken zoals gij, de straat op werpen, ook omdat ze niet tevreden zijn met hun huisje door henzelf betaald, wanneer dit huisje een middel wordt in uw handen om loonaftrek te plegen."

...

In 1894 kwam de vraag waarom er te Willebroek geen Nijverhieds- en Werkraad bestond.

Antwoord van de heer Louis De Naeyer:

"Er zijn geen redenen van bestaan in de gemeente Willebroeck een Nijverheids- en Werkraad op te richten, vermits geschillen tussen werklieden en patroons hier uiterst zeldzaam zijn en altijd met wederzijdse voldoening vereffend worden."

Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie brongegevens hieronder)

Bron: TS-VRTL (2011 - nr. 4, "De sociale ontwikkeling in de papierfabriek Louis De Naeyer, Jean Merckx)

"Internationale spoorlijn van Mechelen naar Terneuzen - Overeenskomst van 30 november 1897 voor de exploitatie van de aansluiting van Papierfabrek De Naeyer é Cie"

Tussen De Naeyer & Cie, industriëlen te Willebroek enerzijds, en de Maatschappij van de spoorlijn Mechelen-Ternezen, vertegenwoordigd door mijn gedelegeerd bestuurder, de heer Victor Lamquet, anderzijds, werd uitgelegd en overeengekomen wat volgt:

...

Afschrift van de notariële overeenkomst die door beide partijen werd ondertekend.

Lees het volledige verslag in het tijdschrift Vaertlinck (zie brongegevens hieronder)

Bron: TS-VRTL (2022 - nr. 1, "Internationale Spoorlijk van Mechelen naar Terneuzen", René Pattyn)

1899

De stand van de firma De Naeyer op de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1899

Bron: stadsachief Antwerpen

Een geweldige ontploffing heeft gistern rond 9 uur 's ochtends de dan reeds talrijke bezoekers van de Galerie des Machiens aan de Avenue de Suffren opgeschrikt.

Het was een buis van een verwarmingstoestel op stoom, in het Belgische gedeelte geïnstalleerd door ingenieur-bouwer M. Nayer (sic) uit Willebroeck, die explodeerde en de stenen van de overkapping in alle richtingen deed vliegen.

Gelukkig werd er niemand geraakt door deze gevaarlijke projectielen; dankzij de ijver en toewijding van het aanwezige personeel, dat onmiddellijk na de explosie de kraantjes van de stoomtoevoer kon afsluiten, bleef de materiële schade beperkt.

M. Daltroff, commissaris van de politie, stelde een onderzoek in om de orzaak van hetongeval te kunnen vaststellen.

...

Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie brongegevens hieronder)

Bron: TS-VRTL (2015 - nr. 4, "Ontploffing in Parijs ... in 1900", Kevin Polfliet)

Op bovenstaande foto zien we "mannen van De Naeyer".

Vraag: wie zijn deze mensen? hadden zij een speciale functie in het bedrijf? wanneer werd de foto gemaakt?

Bron: archief Willy Mees - Albert Mees