Boomsesteenweg - Boulevardbrug

WILBOOMS_BBR

Huisnummer

Informatie

De werken voor de aanleg van de Boulevardbrug begonnen in 1910, toen ook de plannen voor de nieuwe kanaalarm naar de zeesluis in Wintam werden aangevat. De rijweg op de brug werd voorzien op een breedte van 12 m - van een autobaan was er immers nog geen sprake.

Op 21 augustus wordt het wegdek van de Boulevardbrug vernietigd.

Na WO I zou in de jaren 1930 een brug over de Rupel worden gebouwd, aansluitend op de weg van Willebroek naar Klein Willebroek, en zo verder naar Boom. De nieuwe kanaalarm naar de zeeluis van Wintam wordt op 6 juli 1918 officieel in gebruik genomen, ook al is de Boulevardbrug nog niet hersteld.

Op 17 en 18 mei 1940 worden de bruggen over het kanaal en de Rupel opgeblazen door de Belgische Genietroepen, om op die manier de opmars van de Duitsers tegen te houden of te vertragen. De Boulevardbrug is om 11:20 hr aan de beurt. Ook de nieuwe Rupelbrug moest het dus ontgelden.

Pas in 1952 werd de nieuwe Boulevardbrug - een hefbrug - vervangen. Deze wordt gebouwd door "den IJzeren", en wordt ingehuldigd in 1953.

In 1999 wordt de oude hefbrug buiten dienst gesteld, en blijft enkel de klapbrug in gebruik.

De nieuwe Boulevardbrug - een klapbrug - wordt uiteindelijk in 2008 in gebruik genomen.

Bron: artikel Karel De Decker in het Willebroekse Jaarmarktblad - zie afbeeldingen daarvan hieronder, "Willebroek in zicht" - KD, TS-VRTL (2006 - nr. 2)

Na het uitroepen van de Belgische onafhankelijkheid wordt de door de Nederlandse vorst ingezette modernisering van de Willebroekse Vaart verder gezet. Bruggen sluizen worden vergroot en in Brussel worden de nieuwe havendokken gebouwd.

In 1881 verzamelen mensen uit de Brusselse handels- en industriesector zich in de zogenaamde Cercle des Installations Maritimes de Bruxelles, die in de daaropvolgende jaren onophoudelijk zal ijveren voor de modernisering van het kanaal.

...

De strat van de moderniseringswerken volgt uiteindelijk in 1900 en wordt gegeven door koning Leopold II en koningin Mazrie-Henriette. De werken volgen in fasen.

De vierde fase die wordt aangevat in 1907-1908 voorziet in de bouw van een horizontaal draainde brug nabij Klein Willebroek.

...

In september 1914 zijn de moderniseringswerken klaar en kan het Zeekanaal in principe in gebruik worden genomen. De Eerste Wereldoorlog gooit echter roet in het eten: het vernieuwde kanaal loopt ernstige schade op. Verschillende bruggen, waaronder ook de nieuwe brug in Klein Willebroek (de huidige Boulevardbrug) worden zwaar beschadigd.

...

Desondanks kan in 1917 - nog voor het einde van de oorlog - reeds worden gestart met de herstellingswerken. Ondermeer de Boulevardbrug wordt daarbij gedeeltelijk hersteld.

...

Op 6 juli 1918 om 10:45 hr kan de Raad van Bestuur van de "Maritime" aan boord van de sleepboot Saint Gilles de nieuwe kanaalarm inhuldigen.

...

Alle feestvreugde ten spijt is de Boulevardbrug op het moment van de voormelde plechtigheid nog niet volledig hersteld, maar vervangen door een houten noodbrug.

...

In de Tweede Wereldoorlog wordt het kanaal opnieuw zwaar beschadigd: 15 bruggen worden vernield, 60 schepen tot zinken gebracht.

...

Ook de Boulevardbrug wordt zwaar beschadigd, zodanig zelfs dat begin jaren vijftig een nieuwe hefbrug wordt gebouwd op enkele meters opwaarts van de oude klapbrug. De werken worden uitgevoerd door de Société Anonyme des Ateliers de Construction de Willebroeck (nvdr: den IJzeren) en zijn klaar in 1953. De oude basculebrug wordt gedeeltelijk ontmanteld en enkele jaren nadien vernieuwd.

...

In 1999 wordt dan ook gestart met de stelselmatige afbraak van de hefbrug, ter voorbereiding van de volledige vervanging van het complex.

...

Als de nieuwe versie van de brug in 2008 kan geopend worden, zal dat exact 100 jaar na de start van de bouw van de allereerste versie zijn.

Het volledige artikel over de Boulevardbrug kan je lezen in het tijdschrift Vaertlinck, hieronder vermeld.

Bron: TS-VRTL (2006 - nr. 2, Kevin Polfliet)

In het begin van de 20ste eeuw werd op de nieuwe arm van de Willebroekse vaart een nieuwe brug gebouwd. Deze brug werd geplaatst op de as van de nieuwe "boulevard" tussen Brussel en Antwerpen (de latere N149 / N177) en kreeg daarom dan ook de naam "Boulevardbrug". 

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

Als kanaalgemeente heeft Willebroek een uitzonderlijk aantal brugen op zijn grondgebied.

De oudste resterende daarvan - de Boulevardbrug (of wat ervan overblijft) - wordt momenteel herbouwd.

Tijd om terug te blikken op de geschiedenis van dit kunstwerk.

...

In 1897 worden dit kader opmetingen en studies verricht, die onder meer voorzien in de aanleg van een nieuwe kanaalarm van Willebroek naar Wintam, met monding in de Rupel.

...

De start van de moderniseringswerken volgt uiteindelijk in 1900 en wordt gedreven door koning Leopold II en koningin Marie Henriette.

De werken volgen in fasen. De Vierde fase wordt aangevat in 1907/1908, en voorziet in de bouw van een horizontaal draaiende brug nabij Klein Willebroek.

...

In september 1914 zijn de moderniseringswerken klaar en kan het zeekanaal in principe in gebruik worden genomen.

...

Desondanks kan in 1917 - nog voor het einde van de oorlog - reeds worden gestart met de herstellingswwerken. Ondermeer de Boulevardbrug wordt daarbij gedeeltelijk hersteld.

...

Op 6 juli 1918 om 10:45 hr kan de Raad van Bestuur van de Maritime aan bood van de sleepboot Saint-Gilles de nieuwe kanaalarm inhuldigen.

...

In de tweede wereldoorlog wordt het kanaal opnieuw zwaar beschadigd: 15 bruggen worden vernield, 60 schepen tot zinken gebracht.

...

Ook de Boulevardbrug wordt zwaar beschadig, zodanig zelfs dat begin jaren vijftig een nieuwe hefbrug wordt gebouwd, enkele meters opwaarts van de oude klapbrug.

...

In de loop van dejaren 1970 wordt gestart met de aanleg van een nieuwe kanaalarm naar Hingene en de bouw van een nieuwe zeesluis, die het kanaal rechtstreeks aansluiting moet bieden op de Schelde en zo de schepen toelaat de kronkelende Rupel en de verouderde sluis van Wintam te ontwijken.

...

In 1999 wordt dan ook gestart met de stelselmatige afbraak van de hefbrug, ter voorbereiding van de volledige vervanging van het complex.

...

Als de nieuwe versie van de brug in 2008 kan geopend worden, zal dat exact 100 jaar na de start van de bouw van de allereerste versie zijn.

...

Lees het volledige artikel in het tijdschrift van Vaertlinck (zie brongegevens hieronder)

Bron: TS-VRTL (2006 - nr.2, "De geschiedenis van die andere brug van Willebroek", Kevin Polfliet)

2007

Voor het jaarmarktblad van Willebroek, schrijft Karel De Decker een artikel over de Boulevardbrug.

Bron: Karel De Decker - gemeente Willebroek

6 juli 1914

De foto's werden gemaakt door A Louvois, tijdens de aanleg van de eerste Boulevardbrug, over de in aanleg zijnde nieuwe kanaalgeul.

Bron: A. Louvois - Brussel

In september 1914 waren de werken aan het kanaal klaar, en kon het Zeekanaal in gebruik worden genomen.

De eerste wereldoorlog gooide echter roet in het eten: het vernieuwde kanaal en verschillende bruggen - waaronder ook de Boulevardbrug - werden zwaar beschadigd.

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

21 augustus 1915

De Boulevardbrug na het bombardement in WO I, door de Belgische Genietroepen om op die manier de optocht van de Duitsers tegen te houden / te vertragen.

Bron: A. Louvois - Brussel

28 april 1920 (poststempel)

De beschadigde Boulevardbrug nà het einde van WO I

Bron: ?

In 1917 werden de nodige herstellingswerken uitgevoerd, zodat de Boulevardbrug en de nieuwe kanaalarm op 6 juli 1918 opengesteld konden worden voor het eerste scheepvaartverkeer.

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

Dat het oorlogsleed ook in onze contreien voor heel wat miserie zorgde, daarvan getuigt op subtiele wijze ook het jaarverslag van 1917 van de Société Anonyme du Canal et des Installations Maritimes de Bruxelles (tussen 1896 en 1988 de beheersmaatschappij van de Willebroekse Vaart).

Lees het volledige artikel in het tijdschrift Vaertlinck (zie brongegevens hieronder).

Bron: TS-VRTL (2008 - nr. 1, "De 'Grooten Oorlog'... een dure zaak!", Kevin Polfliet)

mei 1920

Foto waarop de herstellingen worden getoond, na het bombardement in WO I.

Bron: A. Louvois - Brussel

1920-1925

Een schip vaart onder de Boulevardbrug door - let op de gekantelde schoorsteen van het schip om onder de brug door te kunnen.

Bron: Nels - Brussel

mei 1924

De Boulevardbrug gezien van op de Boomsesteenweg.

Bron: ?

juli 1924

De Boulevardbrug gezien van op de kanaaloever in Klein Willebroek.

Achter de brug (links) de drie woningen voor de brugwachters.

Bron: Nels - Brussel

1925

Twee foto's uit de Geschiedenis van de Openbare Werken.

Bron: Openbare Werken - Brussel, TS-VRTL (2006 - nr. 2, Kevin Polfliet), Annales des Travux Publics - Brussel 1925

De Boulevardbrug, die nu al jaren de verbinding tussen Antwerpen en Brussel verzekert, was vroeger één der sierlijkste bruggen van de streek.

Ze werd lange tijd - samen met de in 1853 voltooide Rupelbrug - als een merkwaardigheid in de klassieke boeken van aardrijkskunde vermeld.

Ze werd echter op 17 mei 1940 door de aftrekkende Belgische troepen in de lucht geblazen en later door een in de ateliers van "den IJzeren" vervaardigde hefbrug vervangen.

Ze "verteert" momenteel het drukste verkeer van ons land.

Bron: "Willebroek in oude prentkaarten", Karel De Decker, Europese Bibliotheek, Zaltbommel (NL), 1976

De Boulevardbrug gezien van op het kanaal.

Op de achtergrond - onder het brugdek van de Boulevardbrug - zie je de spoorwegbrug over het kanaal.

Bron: Nels - Brussel

De Boulevardbrug in 1927.

Bron: ?

juli 1931

De Bouelvardbrug

Bron: Nels - Brussel

april 1927

De Boulevardbrug na het herstel van de schade geleden door WO I.

Bron: Nels - Brussel

2 maart 1928
Op 2 maart 1928 komt een vrij groot stoomschip - de City of Brussels - in het ijs vast te liggen in het kanaal, ter hoogte van de Boulevardbrug.

Bron: ?

De Boulevardbrug in 1933.

Bron: Nels - Brussel

Bij het begin van WO II in 1940 werd de Boulevardbrug door de Belgische Genie vernield, maar ze werd onmiddellijk door de Duitse bezetter hersteld.

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

De beschadigde Boulevardbrug na het opzettelijk opblazen (begin WO II).

Er werden wel noodbruggetjes geplaatst, waardoor het mogelijk bleef voor voetgangers om van deze overgang gebruik te maken.

Bron: ?

Op het einde van WO II - tijdens de bevrijding van Antwerpen - werd de brug door de Engelse troepen gedynamiteerd. Reden daarvoor was dat men vreesde dat de oude Boulevardbrug het zware militaire verkeer niet zou kunnen dragen. Er werd een tijdelijke Baileybrug gebouwd (zie foto hieronder), zodat het militaire en het burgerverkeer niet gehinderd werden.

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

Een noodbrug als oplossing aan de opgeblazen Boulevardbrug.

Bron: ?

september 1944:

troepen van de geallieerde strijdkrachten trekken over de Boulevardbrug richting Antwerpen.

Op de achtergrond zijn de 3 woningen te zien, waar de brugwachters woonden.

Bron: ?

In 1952 wordt werk gemaakt van de vervanging van de oude Boulevardbrug, door een nieuwe hefbrug.

De foto rechts onderaan is een verbetering van de foto links ernaast (Jef Smet).

Bron: ?, Jef Smet

Om het toenemende verkeer de baas te kunnen, werd later een twee brug naast de hefbrug gelegd. Dit keer ging het om een klapbrug.

Bron: ?

In 1953 werd naast de oude restanden van de Boulevardbrug een nieuwe hefbrug geplaatst, dit ondanks het feit dat de nieuwe betonnen pijlers werden afgekeurd.

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

Einde van de jaren 1950... een zicht op de openstaande Boulevardbruggen.

Tot grote ergernis van de chauffeurs op de A12.

Bron: ?

Naar aanleiding van de wereldtentoonstelling Expo '58 in Brussel, werd extra verkeer verwacht. De oude Boulevardbrug werd opnieuw gebruiksklaar gemaakt en op de oude pijlers werd een nieuwe metalen basculebrug geïnstalleerd.

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

± 1960

In het huidige Ruisbroek - Puurs ligt een stuk van het kanaal vanaf de Boulevardbrug richting de sluizen In Wintam / Hingene.

Er is ook een verbreding, in de volksmond "het Wiel" genoemd.

Rond de jaren 1960 werd op dit stuk van het kanaal aan watersport gedaan, zoals waterskiën op de foto hierboven.

Bron: FB-WV

2 augustus 1969

Plaatsen van het brugdek (naast de oude Boulevardbrug).

Foto van het persagenschap Belga, met op de achtergron bijhorende uitleg van de verslaggever.

Bron: persagentschap Belga

In (september?) 1971 gebeurt wat niemand verwachtte: één van de gewichten van de hefbrug komt los, en stort neer op het wegdek. Het zware gewicht boort zich losdoor het wegdek, en brengt ook grote schade aan, aan de pijler van de brug.

Bron: stadsarchier Antwerpen, ?

De brug en het wegdek zullen worden hersteld, waarvoor een grote en stevige bok uit de Antwerpse haven noodzakelijk is.

Bron: Stadsarchief Antwerpen

In de loop van 1972 wordt de vroegere verkeerssituatie opnieuw van kracht, na voltooiing van de herstellingswerken.

Bron: ?

Omwille van het stremmende verkeer als de bruggen worden opengedraaid voor het scheepvaartverkeer, wordt beslist om een tunnel te leggen onder het kanaal en de Rupel.

Op deze foto is linksonder een deel van de voorbereidingen aan de werfput voor de tunnelelementen te zien.

De werken voor deze tunnel gaan van start in 1972, en worden flink gehinderd door de overstroming in Ruisbroek in januari 1976. Ook stoot men op "zwerfstenen" die het aanleggen van de tunnelbedding vertragen.

Uiteindelijk wordt de tunnel in 1980 in gebruik genomen, met 3 rijvakken en een pechstrook in elke richting.

Bron: ?

1972

Zicht op de beide Boulevardbruggen. Er is nog niet begonnen met de aanleg van de kanaal-Rupeltunnel.

Op de achtergrond (links bovenaan) zie je al wel dat het industrieterrein van Klein Willebroek langs de Victor Dumonlaan aan de gang is.

Bron: Stadsarchief Antwerpen

1973

Een schip vaart door de Boulevardbruggen.

Bron: Stadsarchief Antwerpen

±1975

De put waarin de tunnelementen (Kanaal & Rupeltunnel) is intussen vol water, nadat de elementen op de definitief plaats werden afgezonken.

Op de voorgrond de voorbereidende werken voor één van de grote logistieke bedrijven (Danzas?) die zich in Klein Willebroek zullen vestigen aan de Victor Dumonlaan.

Bron: Stadsarchief Antwerpen

±1975

Luchtfoto van kanaal en Rupel, met bovenaan de Boulevardbruggen en de Rupelbrug.

Onderaan op de foto de opengedraaide spoorbrug (Ruisbroek).

Tussen beide bruggen zijn duidelijk de werven voor aanleg van de Rupeltunnel te zien.

Bron: Stadsarchief Antwerpen

oktober 1996

De driemaster en vlaggenschip Mercator vaart door de Boulevardbruggen langs het kanaal.

Bron: ?

In 1997 wordt beslist om de hefbrug van de Boulevardbrug buiten werking te stellen.

De vaargeul door de brug is nl. té smal om in lijn te zijn met de nieuwe zeesluis in Wintam, voor schepen tot 10.000 ton.

Niet lang daarna wordt gestart met het ontmantelen en afbreken van de oude hefbrug.

Bron: ?

Vanaf 1999 werd gestart met de ontmanteling van het oude complex, te beginnen met de afbraak van de hefbrug. Deze afbraak van de monumentale brug gebeurde in slechts enkele dagen.

Het bruggendek kreeg een nieuwe bestemming als brug over de oude sluis in Wintam.

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

In augustus 2004 wordt de eerste steen gelegd voor een nieuwe klapbrug op de A12, over het kanaal.

Bron: artikel Karel De Decker, foto ?

In 2004 werd gestart met de bouw van een nieuwe brug, die op 24 december 2008 in gebruik werd genomen.

De Boulevardbrug bleef daarna nog even dienst doen en werd ruim 90 jaar na haar eerste ingebruikname definitief gesloten en afgebroken.

Delen van de arduinen versieringen aan de bruggenhoofden worden bewaard en krijgen een plaats in de buurt van de nieuwe Boulevardbrug.

Bron: GEM-PUB, Toeristische Dienst Gemeente Willebroek - Sashuis Klein Willebroek

Voorbereidende werken voor de constructie en plaatsing van het nieuwe brugdek.

Bron: ?

Het nieuwe brugdek op een ponton van de firma Sarens, heeft lange tijd op het kanaal gelegen tegenover kasteel de Kraag.

Daar werd het door de firma Buyck Steel Construction klaargemaakt voor de latere plaatsing.

Bron: ?

In de maand 2 juni 2007 wordt het nieuwe brugdek op z'n plaats gelegd.

Bron: ?

juni 2007: het brugdek wordt voorzichtig op z'n plaats gelegd.

Bron: ?

Simulatie van de nieuwe Boulevardbrug in geopende toestand.

Bron: Buyck Steel Constructions

De nieuwe Boulevardbrug in 2009.

Bron: PI-TB

Nadat de nieuwe Boulevardbrug helemaal operationeel is, wordt ook gewerkt aan de afbraak van de oude klapbrug en de bijhorende peilers, om op die manier de vaargeul van het kanaal volledig te verbreden voor de grotere schepen.

Bron: PI-TB

De geopende Boulevardbrug en verderop de nieuwe spoorbrug over het kanaal (Ruisbroek) (±2015).

Bron: PI-TB

Vermits het nieuwe brugdek hoger werd gelegd, verloopt het verkeer tussen Willebroek en Ruisbroek nu onder de brug door.

Naast de nieuwe baan, ligt ook een dubbel fietspad. (±2017)

Wie over de brug van Willebroek naar Klein Willebroek, Boom of richting Antwerpen wil, moet via de weg links naar de rotonde aan de brug.

Bron: PI-TB

Sfeerbeeld 's avonds van de nieuwe Boulevardbrug (±2020).

Bron: PI-TB