België - Vlaamse spelling

1 mar: in het parlement komen grote spanningen tussen liberalen en katholieken.

23 okt: er wordt een officiële Vlaamse spelling vastgelegd, die nauw aansluit bij het Nederlands. Hiermee halen Jan Frans Willems (°Boechout 11 maart 1793 +Gent 24 juni 1846) en Jan Baptist David (°Lier 25 januari 1801 +Leuven 24 maart, 1866) op het Taelcongres in Gent hun slag thuis om de Nederlandse spelling te laten primeren over een Vlaamse spelling.

Nederland - Prins Willem I - de Lange

Prins Willem I trouwt met Henriette d'Oultremont (°Maastricht 28 februari 1792 +Aken 26 oktober 1864) ("Jetje Dondermond").

De Nederlandse staat wordt bedreigd met een verkapt staatsbankroet door liquidatie van de uitgestelde staatsschuld.

De "Afgescheidenen" van de Hervormde Kerk (1834) worden erkend, maar emigreren in groten getale naar de Verenigde Staten, met name Michigan en Iowa.

Daniël de Lange (°Rotterdam 1841 +USA 1918), Nederlands musicus. Hij schrijft de opera "De val van Kuilenberg".

Brunei - Sarawak

De sultan van Brunei staat Sarawak af aan sir James Brooke, Brits avonturier. Deze laatste hielp de sultan nl. een opstand neer te slaan.

Schotland - Livingstone

Livingstone ontdekt het Ngamimeer.

Tsjechoslovakije - Dvorak

Antonin Dvorak (°1841 +1904), componist. Hij schrijft talrijke dansen, rapsodieën en symfonieën.

USA - President Harrison & Tyler

William Henry Harrison (°Berkeley VA 9 feb 1773 +Washington DC 4 apr 1841) wordt president van de Verenigde Staten. Hij sterft nog hetzelfde jaar aan een longontsteking.

Hij wordt opgevolgd door president John Tyler (°Greenway VA 29 mar 1790 +Richmond VA 18 jan 1862) als president van de Verenigde Staten (tot 1845).

Zwitserland - Kocher

Emil Theodor Kocher (°1841 +1917), Zwitsers geneeskundige. Hij vindt ook tal van chirurgische instrumenten uit, o.a. de "kochertang". Deze wordt gebruikt om bij een operatie een bloedvat af te klemmen.

België - Spoorwegen - Onderwijs

1 mei: op de spoorlijn naar Duitsland wordt een extra locomotief ingezet (80 pk) om 12 wagons een helling van 110 m op te trekken. Het systeem blijft in gebruik tot 1871, als sterkere locomotieven beschikbaar zijn.

23 sep: de wet op het Lager Onderwijs van Nothomb wordt gestemd. Ze is gespeend van unionisme, en wordt om die reden zowel door liberalen als door katholieken aanvaard. Op deze manier wordt het openbaar onderwijs gestimuleerd, echter met een overduidelijk aanwezig katholieke geest.

België - Nederland

België en Nederland sluiten een definitief traktaat over de staatsschuld, wat nog niet leidt tot het bijleggen van alle geschillen tussen de twee naties.

Nederland - Van Hall

Floris Adriaan Van Hall (°15 mei 1791 Amsterdam +29 mar 1866 's Gravenhage), Nederlands liberaal staatsman. Hij is minister van Justitie.

De Hervormde Kerk wordt bevrijd van staatstoezicht en -inmenging, op grond van het reglement van 1816.

Canada / USA -

Verdrag van Webster-Ashburton

De grenzen van de Canadese provincies Québec en New Brunswick met de Verenigde Staten worden vastgelegd.

Duitsland - von Linde - May

Karl von Linde (°1842 +1934), Duits natuurkundige. Hij bestudeert lucht, en ontdekt een manier om op grote schaal vloeibare lucht te bereiden.

Karl May (°1842 +1912), Duits schrijver van spannende reisverhalen. Van hem ook bekend zijn de avonturen- en indianenverhalen die zich in Noord Amerika of in het Nabije Oosten afspelen. In de hoofdrol van de Indianenverhalen vind je o.a. Winnetou en Old Shatterhand terug.

Frankrijk - Malarmé - Lavisse - Massenet

Stéphane Mallarmé (°1842 +1898), Frans dichter. Zijn symbolische poëzie maakt gebruik van een verfijnde taal, gevoel en betekenis. Onder andere "Poésies" en "Vers et Prose".

José Maria de Heredia (°1842 +1905), Frans dichter, die werk aflevert in de geest van de "Parnassiens", o.a. de sonnettenbundel "Les Trophées".

Ernest Lavisse (°1842 +1922), Frans geschiedschrijver, en hoogleraar aan de Sorbonne. Van hem is o.a. de "Histoire de France".

Jules Massenet (°1842 +1912), Frans musicus en componist. Hij schrijft o.a. de opera "Manon".

Groot Brittannië - James

William James (°1842 +1910), wijsgeer en psycholoog. Hij is de grondlegger van het pragmatisme.

Rusland

Prins Peter Alexevitsj Kropotkin (°1842 +1921), Russisch revolutionair. Hij emigreert naar West Europa en schrijft er communistisch-anarchistische werken ("Mutual aid, a factor of evolution"). Na de revolutie in 1917 keert hij terug naar Rusland.

België - Zoo van Antwerpen

Stichting van de dierentuin van Antwerpen, één van de oudste en belangrijkste dierenparken ter wereld.

België - IJzeren Rijn

Ingebruikname van de spoorlijn Antwerpen - Keulen, nadat deze "IJzeren Rijn" voltooid is. De Belgische staat heeft nu 559 km spoor aangelegd.

Nederland - Van Hall

Floris Adriaan Van Hall (°15 mei 1791 Amsterdam +29 mar 1866 's Gravenhage), Nederlands liberaal staatsman. Hij wordt minister van Financiën (tot 1847).

Prins Willem I overlijdt.

Een gevolg van de ingebruikname van de IJzeren Rijn, is dat Nederland de tol op de Rijn geleidelijk zal afschaffen.

Duitsland - Koch

Robert Koch (°1843 +1910), Duits geneesheer en bacterioloog. Hij doet onderzoek naar tuberculose en ontdekt de naar hem genoemd bacil die de ziekte veroorzaakt.

Groot Brittannië - Natal

Groot Brittannië valt Natal binnen en bezet het. De Afrikaanse boeren die zich hier vestigden, trekken verder naar Oranje Vrijstaat en Transvaal.

Noorwegen - Grieg

Edvard Grieg (°1843 +1907), Noors musicus. Zijn composities zijn gebaseerd op de Noorse volksmuziek. Hij maakt de muziek voor "Peer Gynt" (tekst van Ibsen), en schrijft ook vioolsonates en een pianoconcert.

USA - James

Henry James (°1843 +1916), Amerikaans schrijver (genaturaliseerd tot Brit in 1915). Hij schrijft romans met psychologische inslag.

Zwitserland - Gobat

Charles Albert Gobat (°1843 +1914), Zwitsers staatsman en voorzitter van het Internationaal Bureau voor de Vrede in Bern.

België - Zollverein

Handelsverdrag met het Deutsche Zollverein.

België - Aardappelziekte - Mathieu

De aardappelziekte vermindert de gewone jaarlijkse oogst in Vlaanderen van 850.000 ton tot 110.000 ton. Gevolg is grote hongersnood, en een verhoogd sterftecijfer.

Emile Mathieu (°1844 +1932), Belgisch musicus en componist van de opera "Richilde).

Nederland

De staatsfinanciën worden gesaneerd door minister van Financiën baron Floris Adriaan van Hall (°Amsterdam 15 mei 1791 +Den Haag 29 maart 1866), door het uitschrijven van een staatslening tegen lage rente. Het gevolg is dat ook de rentevoeten voor andere schulden dalen, waardoor de begroting iets meer in evenwicht kan worden gebracht.

Het "Voorstel van de Negen Mannen", met de bedoeling een grondwetsherziening te beginnen. Dit voorstel wordt o.a. opgesteld door Thorbecke, Luzac, de Kempenaer, Storm... Het voorstel wordt echter zelfs niet in overweging genomen, omdat een meerderheid van de Kamerleden vindt dat een dergelijk wetsvoorstel moet uitgaan van de koning.

Duitsland - Leibl

Wilhelm Leibl (°1844 +1900), Duits schilder. Hij maakt realistisch werk, waaronder portretten.

Dominicaanse Republiek

De onafhankelijke Republica Dominicana wordt uitgeroepen, nadat de bezettende Haïtianen verdreven zijn.

België - Aardappeloogst

De aardappeloogst is helemaal mislukt.

Ook de Belgische vlasnijverheid gaat door een crisis. De industrie kan niet meer concurreren tegen de Engelse uitvoer. Een gevolg van de crisis is groot ongenoegen, en het voorkomen van een aantal relletjes. Een aantal socialistische groeperingen treden hardhandig op (tot 1848) maar er dreigt niet echt gevaar.

Nederland - Aardappeloogst

De aardappeloogst mislukt in Nederland. Een gevolg is dat de vrijhandel in graan wordt ingevoerd, om het voedseltekort te beperken. Op verschillende plaatsen breken "hongeronlusten" uit.

Er worden wel schaalrechten ingevoerd, een vorm van accijnzen, die op 1 okt 1847 weer wordt afgeschaft en vervangen door een vrijhandelstarief.

Frankrijk - Fauré - Laveran - Lippmann

Gabriel Fauré (°1845 +1924), musicus. Hij schrijft kamermuziek, liederen, een opera ("Pénélope") en toneelmuziek.

Charles Laveran (°1845 +1922), Frans geneeskundig en bacterioloog. Hij ontdekt de verwekker van malaria.

Gabriël Lippmann (°1845 +1921), Frans natuurkundige.

Ierland - Aardappeloogst

In Ierland, de Schotse Highlands en op het Eiland Man heeft de aardappelziekte als gevolg dat er hongersnood komt. De schimmel komt uit Mexico, en verwoest de aardappeloogst. In de daaropvolgende winter komen meer dan 1 miljoen Ieren om het leven.

IJsland - Hekla

Grote uitbarstingen op de Hekla, een vulkaan van ±1500 m hoog op IJsland.

Rusland - Metsjnikov

Elias Metsjnikov (°1845 +1916), Russisch zoöloog, die de bacteriotherapie invoert.

Schotland - Luchtbanden

Robert William Thompson, Schot, vindt de luchtband uit.

Suriname - Nederlandse Antillen

Suriname en de Nederlandse Antillen worden opnieuw gesplitst.

USA - President Polk

James Knox Polk (°Mecklenburg NC 2 nov 1795 +1Nashville TN 5 jun 1849) wordt president van de Verenigde Staten (tot 1849). Hij breidt de VS uit ten koste van Mexico.

De Verenigde Staten annexeren Texas.

Franklin zoekt naar de noordwest doorvaart.

België

14 jun: in Brussel wordt een liberaal partijcongres gehouden. Ze willen zich organiseren met de bedoeling sterker naar de verkiezingen te stappen. Dit is het ontstaan van een echte politieke partij, die een anti-clericaal programma samenstellen. De partij wil ook de reactionaire wetten van Nothomb ongedaan maken.

Oprichting van de Eenheidsbeweging.

Grote hongerperiode (tot 1848).

Begin van de emigraties naar Amerika en Canada.

Nederland - van Maurik

Justus van Maurik (°1846 +1904), Nederlands schrijver. Zijn werk bestaat vooral uit populaire humoristische novellen over het Amsterdamse volksleven ("Uit het volk", "Burgerluidjes", "Indrukken van een Tótok").

Duitsland - Galle - Köppen

Johann Galle, Berlijns astronoom, stelt vast dat Neptunus inderdaad op de plaats staat, die Urbain Leverrier (°1811 +1877), Frans sterrenkundige, vroeger heeft bepaald.

Wladimir Köppen (°1846 +1940), Duits meteoroloog en klimatoloog.

Indonesië - Bali

Tussen 1846 en 1849 vinden 3 expedities naar Bali plaats. Op het einde sneuvelt de aanvoerder- generaal Andreas Victor Michiels (°Maastricht 30 mei 1797 +Kasoemba / Bali 25 mei 1849).

USA - Mexico

De Mexicanen vallen de Verenigde Staten aan, bij de grens met Texas. Deze oorlog (tot 1848) leidt uiteindelijk tot annexatie van New Mexico, Texas, Californië, Utah, Nevada, Arizona en delen van Colorado en Wyoming.

In het Massachusetts General Hospital in Boston wordt de eerste volledige anesthesie of narcose toegepast bij een chirurgische ingreep. Als inslaapmiddel wordt ether gebruikt.

België - Rogier - Kurth

12 aug: minister-president Charles Latour Rogier (°Saint-Quentin 17 augustus 1800 +Sint-Joost-ten-Node 27 mei 1885)  (tot 1852) van een homogeen liberaal kabinet. Dit betekent meteen het einde van het unionisme.

Godefroid Kurth (°1847 +1916), Belgische geschiedkundige en hoogleraar. Van hem is o.a. "La frontière linguistique en Belgique et dans le Nord de la France".

Nederland

Vanwege de hoge prijzen van de levensmiddelen en de hoge werkeloosheid, breken in het noorden van het land relletjes uit.

Door de regering worden 27 wetsontwerpen ingediend, met de bedoeling de grondwet te wijzigen. Het zijn vnl. technische aanpassingen. De wijzigingen komen niet tegemoet aan de verwachtingen van de liberalen (Thorbecke) en de katholieken.

Denemarken - Jacobsen

Peter Jens Jacobsen (°1847 +1885), Deens schrijver van naturalistische romans. Hij verdiept zich in zijn werken in de psychologie van zijn figuren. Eerder in impressionistische stijl geschreven.

Duitsland - Langerhans - Liebermann

Paul Langerhans (°1847 +1888), Duits anatoom, die de eilandjes van "Langerhans" ontdekt, de cellen in de alvleesklier die insuline produceren.

Max Liebermann (°1847 +1935), Duits portret- en landschapsschilder, die sterk impressionistisch gemaakt zijn.

Frankrijk - Gide

Charles Gide (°1847 +1932), Frans staatshuishoudkundige.

Groot Brittannië - Victoria - Pelshandel - Brontë

Koningin Victoria.

Engelse pelshandelaren van de Hudson Bay dringen binnen in het handelsgebied dat bij de vrede van Hamburg (1839) aan Rusland werd toegewezen. Ze bouwen fort Yukon, vlakbij de Poolcirkel.

Emily Jane Brontë (°30 jul 1818 Thornton +19 dec 1848 Haworth), Brits schrijfster, publiceert de roman "Wuthering height".

Hongarije - Semmelweiss

Ignaz Philipp Semmelweiss (°1 jul 1818 Boeda +13 aug 1865 Döbling, Wenen), Hongaars verloskundige, ontdekt kraamvrouwenkoorts, de oorzaak van 25% van de overlijdens van moeders in ziekenhuizen. Hij eist dat alle verloskundigen de handen grondig wassen en ontsmetten met gechloreerd water. Hierdoor neemt het sterftecijfer in zijn kliniek af van 12,5% naar 1,25 %.

Liberia - Onafhankelijk

26 jul: gouverneur Roberts roept de onafhankelijkheid van Liberia uit. Hij wordt de eerste president.

USA - Edison

Thomas Alva Edison (°1847 +1931), uitvinder. Hij vraagt ongeveer 1300 patenten aan, waaronder dat op de fonograaf.

België - Kiesrecht - Dagbladzegel

12 mar: de kiesrechtcensus wordt verlaagd tot het grondwettelijk minimum van 40 frank.

De dagbladzegel wordt afgeschaft, waardoor de kranten goedkoper worden.

Antwerpen - de Poesje

In de Repenstraat wordt poppentheater "De Poesje" geopend.

Nederland

Een gevolg van de Februari-revolutie in Parijs (en andere Europese steden) is het ontstaan van relletjes in Amsterdam en in Den Haag.

Het verslag van de Maartrevolutie in Berlijn, verandert de houding van de koning van conservatief naar liberaal. Buiten weten van zijn ministers om, spreekt hij met de Kamervoorzitter over grondwetswijzigingen.

17 mar: een grondwetsherzieningscommissie wordt ingesteld, bestaande uit Thorbecke, Luzac, Donker Curtius, De Kempenaer en Storm.

Tegelijk wordt het ministerie G. Schimmelpenninck gevormd en ingesteld, wat Thorbecke dan weer beschouwt als een intrige die tegen hem gericht is.

Door deze herziening heeft de koning niet langer meer het exclusief bestuur over de kolonies. Een regeringsreglement voor het beleid in Nederlands-Indië moeten worden vastgelegd.

14 mei: graaf Gerrit Schimmelpenninck (°Amsterdam 25 februari 1794 +Arnhem 4 oktober 1863) kan de ontwerpen van de commissie ter wijziging van de grondwet niet tegenhouden, en neemt ontslag.

3 nov: de nieuwe grondwet wordt afgekondigd. Belangrijkste wijzigingen zijn:

1. de Tweede Kamer, de Provinciale Staten en de Gemeenteraden worden rechtstreeks gekozen volgens censuskiesrecht. De Tweede Kamer krijgt het recht van amendement, interpellatie en enquête.

2. de Eerste Kamer wordt gekozen door de Provinciale Staten uit de hoogstaangeslagenen in belastingen.

3. alle vergaderingen van vertegenwoordigende instellingen worden openbaar.

4. ministeriële verantwoordelijkheid aan het parlement wordt ingevoerd. De koning is onschendbaar, maar de ministers zijn verantwoordelijk.

5. vrijheid van onderwijs - de regering moet voorzien in voldoende beschikbaarheid van lager onderwijs. Vrijheid van vereniging en vergadering, vrijheid van meningsuiting en van drukpers, vrijheid van godsdienst.

20 dec - geheime rechtstreekse verkiezingen: liberalen hebben samen met de katholieken een meerderheid, tegenover conservatieven en éé antirevolutionair (Guillaume Groen van Prinsterer).

Denemarken - Frederik VII

Koning Frederik VII van Denemarken regeert (tot 1863).

Duitsland - Marx - Engels - Lilienthal

Karl (Heinrich) Marx (°5 mei 1818 Trier +14 mar 1883 Londen), Duits filosoof en econoom, en Friedrich Engels (°28 nov 1820 Barmen +5 aug 1895 Londen), Duits sociaal denker, stellen het "Manifest der Kommunistische Partei" pop, in "proletariërs aller landen, verenigt u". Samen zijn ze de wetenschappelijke grondleggers van het "marxisme" of historisch materialisme. Ze schrijven later samen "Das Kapital".

Otto Lilienthal (°1848 +1896), Duits ingenieur die het zweefvliegtuig uitvindt. Jammer genoeg wordt zijn onderzoek hem fataal, want op één van zijn vluchten stort hij neer.

Frankrijk - Februariomwenteling - Gauguin

feb: de Februariomwenteling leidt tot revolutie, met als gevolg de stichting van de 2de Franse Republiek. De omwenteling is een gevolg van de tegenstand van Louis Philippe tegen de uitbreiding van het kiesrecht, en leidt tot de troonsafstand van koning Louis Philippe. Alexandre Auguste Ledru-Rollin (°1807 +1874), Frans staatsman, wordt lid van het Voorlopig Bewind.

Louis-Napoleon III Bonaparte neemt de leiding over (tot 1870). Hij is een neef van Napoleon I.

Paul Gauguin (°1848 +1903), Frans schilder, die reageert tegen het impressionisme en het naturalisme. Hij vereenvoudigt de vormen en is een voorloper op het fauvisme. Hij oefent sterke invloed uit op de moderne schilderkunst.

Guinea

België wordt eigenaar van gebieden aan de oevers van de Rio Nunez in Guinea (tot 1952).

Italië - Ferdinand II - Sicilië

Koning Ferdinand II van de Beide Siciliën treedt streng op tegen de omwentelingen in Italië. Hij bombardeert o.a. Messina, wordt daardoor wel eens spottend "Re bomba" of de bommenkoning genoemd.

Oostenrijk - Frans Josef - Jellacic

Keizer Frans Josef van Oostenrijk (tot 1916).

Joseph Jellacic (°1801 +1859), Oostenrijks veldheer, onderwerpt de opstandige Hongaren.

Pruisen

De Pruisen veroveren de hertogdommen Sleewijk en Holstein.

Door het protocol van Londen (1852) komen ze terug onder de Deense kroon, na de 1ste Duits - Deense oorlog.

Koning Frederik Willem IV van Pruisen moet de instelling van de constitutie toestaan.

Spanje

Carlos de Borbón (°Laibach 30 maart 1848 +Varese 18 juli 1909), kleinzoon van Karel IV, begint in 1872 de 2de Carlistenoorlog om als Karel VII de troon te bestijgen.

In 1876 moet hij echter naar Frankrijk uitwijken.

Suriname - Sint Maarten

De slavernij wordt afgeschaft op Sint Maarten.

USA - Goudkoorts

Goudkoorts / Goldrush in Californië: grote trek naar de Far West als in Californië goud ontdekt wordt.

België - Postzegel - Claus

De eerste Belgische postzegel.

Emiel Claus (°St Eloois Vijve 27 sep 1849 +Astene 5 jun 1924), impressionistisch schilder.

België - Nederland

Voor de eerste keer wordt een Nederlands congres ingericht, waar Vlamingen en Nederlanders elkaar kunnen ontmoeten.

Luxemburg - Willem III

Willem III wordt ook koning van Luxemburg (tot 1890). Hij sterft zonder mannelijke erfgenaam, waardoor het groothertogdom Luxemburg naar het huis Nassau overgaat.

Nederland - Thorbecke - Loder

1 nov: vorming van het eerste ministerie Johan Rudolph Thorbecke (°Zwolle 14 januari 1798 +Den Haag 4 juni 1872), die heel moeizaam verloopt, omdat koning Willem III weinig sympathie voor de nieuwe eerste minister betoont.

Bernard Cornelia Johannes Loder (°Amsterdam 13 september 1849 +Den Haag 4 november 1935), Nederlands rechtsgeleerde, met specialisatie in maritieme rechten.

Duitsland - Hertwig - Klein

Oskar Hertwig (°1849 +1922), Duits bioloog, embryoloog en anatoom. Hij bestudeert de bevruchting van zeeëgeleieren en de reductie van de chromosomen bij de meiose.

Felix Klein (°1849 +1925), Duits wiskundige die vooral baanbrekend werk verricht op het terrein van de meetkunde.

Frankrijk - Foucault - Galieni

Jean Bernard Léon Foucault (°Parijs 18 sep 1819 +Parijs 11 feb 1868), Frans fysicus, maakt de eerste elektrische verlichting: de booglamp, die wordt gevoed door een batterij.

Joseph Gallieni (°1849 +1916), Frans maarschalk.

Engeland - Koh-i-noor

Engeland schaft de Akte van Navigatie af.

De Koh-i-noor komt in bezit van het Engelse koningshuis. Deze Indische diamant is 108 karaat groot.

Hongarije - Kossuth

Lajos Kossuth (°1802 +1894), Hongaars vrijheidsstrijder, wordt door de Oostenrijkse Habsburgers met de hulp van Rusland verslagen.

USA - President Taylor

Zachary Taylor (°Montebello VA 24 nov 1784 +Washington DC 9 jul 1850) wordt president van de Verenigde Staten (tot 1850).

Zweden - Key

Ellen Key (°1849 +1926), Zweeds schrijfster en opvoedkundige. Ze rapporteert actief over de opvoeding van kinderen, en de vrouwenbeweging.

Zwitserland - Heim

Albert Heim (°1849 +1937), Zwitsers geoloog die vooral de gebergtevorming bestudeert, in het bijzonder de Alpiene structuren.

België - Nationale Bank - ASLK

Oprichting van de Nationale Bank van België en de Algemene Lijfrentekas, door Walthère Frère-Orban (°1812 +1896). Hij is tevens de leider van een doctrinaire liberale partij.

1 jun: eerste minister Charles Latour Rogier (°Saint-Quentin 17 augustus 1800 +Sint-Joost-ten-Node 27 mei 1885)  komt met een wet voor het Middelbaar Onderwijs. Het is een regeling in liberale zin, en dus wordt de wet afgewezen door de katholieken en de paus. Als gevolg van de wet zullen 10 koninklijke athenea en 50 rijksmiddelbare scholen worden opgericht. Deze zullen bestaan naast de gemeentelijke en bisschoppelijke colleges.

Fredericq - Mestdagh

Paul Fredericq (°12 aug 1850 Gent +31 mar 1920 Gent), Vlaams geschiedschrijver en hoogleraar.

Karel Mestdagh (°23 okt 1850 Brugge +10 apr 1924 Brugge), Vlaams musicus. Hij schrijft o.a. de "Vrijheidshymne" en de "Groeninghecantate".

Nederland - Luxemburg

Willem Frederik Hendrik (de Zeevaarder) I der Nederlanden (°1Soestdijk 3 jun 1820 +Wolferdinge LU 13 jan 1879), zoon van koning Willem II, wordt stadhouder van  het groothertogdom Luxemburg.

Minister van financiën Bosse vaardigt nieuwe scheepvaartwetten uit, die de bevoordeling van Nederlandse schepen opheft. Bijna alle doorvoertol-rechten op de Rijn en de IJssel worden opgeheven, en wordt de basis gelegd voor vrijhandel.

27 apr: instelling van de Postwet, die het monopolie van posterijen aan de Staat vastlegt. Vanaf 1852 zal men brieven al op voorhand mogen frankeren met postzegels.

China - Tai'ping opstand

Tai'ping opstand van de boeren in het zuiden van China. Onder leiding van Hoeng strijden ze voor sociale gelijkheid (tot 1864).

Duitsland - Bauer - Hertwig

Bauer bouwt zijn versie van een duikboot, de "Zeeduivel".

Richard Hertwig (°1850 +1937), Duits zoöloog, die bekendheid verwerft met zijn "Lehrbuch der Zoologie".

Frankrijk - De Maupassant

Guy de Maupassant (°1850 +1893), Frans schrijver. Hji creëert meer dan 300 realistische romans en novellen.

Groot Brittannië

Jerome Klapka (°1850 +1927), Engels humoristisch schrijver, o.a. van "Three men in a boat".

USA - President Fillmore

Millard Fillmore (°7 jan 1800 Cayuga NY +8 mar 1784) wordt president van de Verenigde Staten (tot 1853).

Wereld

Einde van de Kleine IJstijd (begonnen rond 1550).